TBMM Bakan Kurtulmu, Gabar Da’ndaki ehit Esma evik-1 Nolu lk Keif Kuyusu’nda dzenlenen trenin ardndan Habertrk canl yaynnda gndeme ilikin sorular yantlad.
Milli Mcadele’nin fitilinin atelendii 19 Mays 1919’un yl dnmn petrol retimi yaplan Gabar Da’nda kutlamalarnn nemine deinen Kurtulmu, bir dnem terrn kol gezdii, insanlarn ld, bombalarn patlad gnlerin geride kaldn ve artk “Terrsz Trkiye” srecinin baladn syledi.
Terrsz Trkiye srecinin, provokasyona uramadan sratle tamamlanmasn mit ettiini dile getiren Kurtulmu, “Buralarda artk atlar yaklmayacak, insanlar lmeyecek, silahlar, bombalar patlamayacak ve kardelik trklerinin sylenecei, halaylarn ekilecei bir bar ortam hakim olacak.” diye konutu.
Gabar Da’ndaki petrol kuyularnda gnlk 81 bin varil retim yapldnn ve blgenin ok kaliteli petrol kaynana sahip olduunun altn izen Kurtulmu, alacak yeni kuyularla ortaya kacak zenginliin daha gl bir Trkiye hedefine ulalmasna vesile olacan vurgulad.
Kurtulmu, 2019’da rnak’n dil ilesinde PKK’l terristlerce tuzaklanan el yapm patlaycya mdahale srasnda meydana gelen patlamada ehit den Astsubay Esma evik ile kahraman Mehmetikleri rahmet ve kranla anarak, “Eer onlarn bu mcadeleleri olmasayd herhalde bugn geldiimiz bu noktaya ulamak mmkn olmazd.” dedi.
Baz kesimlerde, blgede petrol karlmasyla ilgili soru iaretlerinin olduunun aktarlmas zerine Kurtulmu, Trkiye’nin bu tr hamlelerinden rahatszlk ve memnuniyetsizlik duyan bir takm evrelerin olduunu ve bu konuda yaplan kara propagandann da hzl bir ekilde yayldn belirterek, Gabar’da kuyudan kartlan bir damacana petrol Ankara’ya gtreceini syledi.
MHP Genel Bakan Devlet Baheli’nin “Terrsz Trkiye” sreciyle ilgili TBMM’de bir komisyon kurulmasna ynelik nerisine ilikin Kurtulmu, “Terrsz Trkiye” srecinde gelinen noktada silahlarn braklmasnn nemine deindi.
Silahlarn braklmasnn uzun bir sre almayacan ifade eden Kurtulmu, konumasn yle srdrd:
“Farkl yerlerde teslimlerin nasl olacana ilikin zannediyorum farkl modaliteler ortaya konulacak. Terr rgtnn silah brakt, kamuoyu tarafndan da btnyle grldkten sonra bunun siyaseten mzakeresi sreci balayacak. te tam da TBMM’nin devreye girecei yer burasdr. Konunun ne olduu, nasl geliecei, nereye doru evrilecei de siyasi olarak tartlmas gereken bir sre olacak. Tabii ki burada siyasetin merkezi olan TBMM adrestir. Burada bir modalite ile komisyonun nasl olaca, konuarak, partilerle tartarak bir yol buluruz.”
Terrn, Trkiye’nin birinci sorunu olduunu, 100 yllk Cumhuriyet’in 50 ylnn terrle getiini vurgulayan Kurtulmu, bu srete 40 bin ehit verildiini ve Trkiye’nin maddi anlamda 2 trilyon dolara yakn kaybnn olduunu syledi.
“KRTLERN ONURUNU, TRKLERN DE GURURUNU KORUYACAK BR SREC GEREKLETRMEMZ LAZIM”
Terr sorununun, milli birlik ve beraberlii tesis edecek bir anlay ierisinde zleceini dile getiren Kurtulmu, “Terrsz Trkiye” srecinin sadece siyasi ve hukuki bir dzenleme meselesi olmadnn ayn zamanda bir toplumsal mutabakat sreci de olduunun altn izdi.
Kurtulmu, “Krtlerin onurunu, Trklerin de gururunu koruyacak bir sreci gerekletirmemiz lazm. Bu neyi gerektiriyor? Btn siyasi grlerin bu srece dahil olmasn, yapc bir fonksiyon icra etmelerini gerektiriyor. Milletimiz sreci ok yakinen izliyor ve bu srecin berhava olmasna kim vesile olursa, onu da ok kt bir ekilde tarihe not eder, Allah muhafaza byle bir srecin olmamas iin de… in hukuki, siyasi ksmnn tesinde bir de toplumsal psikoloji ksm var. Bu toplumsal psikoloji ksmnn da ok iyi ynetilmesi, 40 yl sren bu atma ortamnn artk sadece atmaszlk deil tam manasyla bir bar ve kardelik ortamna dntrlmesi iin btn siyasi grlere grev dyor.” deerlendirmesinde bulundu.
TBMM Bakan Kurtulmu, Trkiye’de oy kullanan vatandalarn yzde 93’nn Meclis’te temsil edildiini, 16 siyasi partinin parlamentoda yer aldn ifade ederek, ok sesliliin ve oulculuun geerli olduu parlamentoda, bu meselenin zm iin herkesin elini tan altna koymas gerektiini kaydetti.
“Terrsz Trkiye” srecine ilikin kurulacak komisyon iin yasal bir dzenlemeye ihtiya duyulmadn belirterek, “u anda TBMM’de komisyon nasl kuruluyorsa bunun iin zel bir yasa karmaya gerek olmayabilir. Ama bir modalitesini alacaz. Burada siyasi partilerin grlerini de farkl kanaatleri de alarak bir istikamet izeceiz.” dedi.
Srete, artk terr rgtnn silahlarn brakmas aamasna gelindiini anmsatan Kurtulmu, “Siyasetin devreye girebilmesi iin silahlarn brakldnn ok ak bir ekilde grlmesi, sahada teyit edilmesi gerekiyor. Ben yaz bitmeden bu srecin tamamlanacan mit ediyorum. Suriye’de, Irak’ta, baka yerlerde silahlarn braklmasyla ilgili farkl sreler olabilir ama sahada hem Trk Silahl Kuvvetlerimiz hem Milli stihbarat Tekilatmz ‘Tamam, rgt silahlarn teslim etti’ gzlemini gerekletirmesi lazm. Zaten ondan sonra i drdnc adma geliyor. O da siyasetin bu konuda grevini stlenmesi.” diye konutu.
Srete yaplacak almalara ilikin grlerini paylaan Kurtulmu, “Sadece silahlarn susturulmas deil, bundan sonra bir daha bu lkede hibir kimsenin u ya da bu saikle veya etkiyle eline silah dahi almayacan salayacak bir demokratikleme srecinin ortaya konulmas lazm. Bu ayn zamanda bir demokratik restorasyon srecini de beraberinde getirecek.” dedi.
“ATIMA BLGELERNDE TRKYE’NN LEHNE OLAN SONULARI ALIYORUZ”
Kurtulmu, Trkler ve Krtlerin tarih boyunca beraber yaadklarna, yan yana ehit derek kazand savalar olduuna dikkati ekerek, ortak gemiteki kardeliin ve barn, siyaseten de gelecei ok kuvvetlendireceini vurgulad.
“Bu srete provokasyon riski ne kadar yksek ve alnabilecek tedbir nedir?” sorusu zerine Kurtulmu, unlar syledi:
“Burada birka tane avantajmz var. Bunlardan birisi getiimiz dnemlerde bu grmeler zm Sreci’nde yapldnda, hatta Oslo’da belli bir mutabakata varldnda hemen arkasndan Paris’te tane terrist ldrld ve sre berhava edildi. Ayrca Habur’dan insanlarn sessiz sedasz gelmesi planlanmken o zaman FET’c basavclar vastasyla bir provokasyon yapld ve o sre berhava edildi. imdi ok kr devletin btn kurumlar bu konuyla ilgili hem hazrlkldr hem de devletin kurumlar enfekte olmu durumda deildir. Devletin kurumlar, siyasi iradenin gsterdii istikamette ilerini gayet gzel bir ekilde yapyorlar ve provokasyon olabileceine kar da gayet uyank bir ekilde hareket ediyorlar. Trkiye, ne yaplacan, hangi admn atlacan ve bunun siyaseten neye tekabl ettiini bilerek admlar atyor. Bu ok byk bir avantajdr. kincisi, Allah’n ltfu, Trkiye’nin kararll, gl, byk Trkiye idealimizin gereklemeye balam olmas. Btn bunlarn hepsini st ste koyduunuz zaman atma blgelerinde Trkiye’nin lehine olan sonular alyoruz.”
Dardan sreci olumsuz etkilemek isteyenlerin de olabileceine dikkati eken Kurtulmu, Trkiye’nin blgesel bir g olarak, sreci kollayarak ilerlemesini srdreceini dile getirdi.
Kurtulmu, Batl muhataplaryla yapt grmelerde terre destek vermenin zararlarn her zaman dile getirdiini belirterek, “Terrsz Trkiye” srecinin olumlu sonularnn, Trkiye’nin yeni bir etki alan oluturmasna da vesile olacan anlatt.
Belediyelere kayyum atanmamasna ilikin DEM Parti’nin bu sreteki beklentisinin sorulmas zerine Kurtulmu, “Bunlar konumak iin henz meselenin ok bandayz. nce terr vakasnn Trkiye’nin gndeminden tamamen km olmas lazm. Gabar’da, Cizre’de bulunan vatandamzn ‘sokakta iki tane terrist benden hara alr’ duygusunu unutmas lazm. Bu anlamda da sivil siyasete ok byk grev dyor. Tabii ki insanlar kendi yerel yneticilerini de seerler ama hibir yerel yneticinin de terr rgt ile ekonomik ve fiziki anlamda ibirlii yapma hakk olamaz. Dnyann hibir demokrasisinde bu olmaz. Biz yllardr hep unu sylyoruz, bir eli silahta, bir eli sandkta olmaz.” ifadelerini kulland.
Terr rgt PKK’nn fesih ve silah brakma kararna ilikin aklamasnda geen ifadelerin sorulmas zerine Kurtulmu, Lozan Antlamas’nn Trkiye’nin kurucu anlamas olduunu belirtti.
Kurtulmu, “Sayn Cumhurbakanmz bata olmak zere Trkiye Cumhuriyeti devletinin ortaya koyduu tavr, tarz takip etmek gerektii kanaatindeyim.” dedi.
“Terrsz Trkiye” srecinde “al-ver pazarl” olmadn kaydeden Kurtulmu, imdiki beklentinin silahlarn teslim edilmesi olduunu aktard.
“Terrsz Trkiye aslnda terrsz blge demektir.” ifadesini kullanan Kurtulmu, “Terrsz Trkiye” modelinin blge lkeleri tarafndan takdirle takip edileceini ve bu srecin bir rol model olarak kabul edileceini syledi.
“TRKYE BURADA GL OLMAK ZORUNDADIR”
TBMM Bakan Kurtulmu, srail ve ABD’nin terr rgt PKK’ya desteine ilikin bir soru zerine unlar kaydetti:
“Dnyann drt bir tarafndan, bu terr rgtlerine birtakm lkeler silah destei, istihbarat destei, lojistik destek vermeyi sonlandrsnlar terr rgtleri 2 hafta dayanamaz. Maalesef 20. yzyln son eyreinden itibaren kt bir ders oldu bu. Baz devletler terr rgtlerini d politika kartlar olarak kullanyorlar. lkelerin terr rgtlerini kendi vekilleri olarak kullanma devri geride kalmtr. Bunun bir sonu yoktur. Bir mddet sonra sahada, o blgeyle hi ilgisi olmayan iki lkenin burun buruna geldiini, kar karya kaldn, omuz omuza geldiini grdk. Dolaysyla bunun da artk dnya iin bir yk olduunu gryoruz.”
srail’in blgede gl bir Trkiye istemediini syleyen Kurtulmu, “Aslnda hibir gl devleti istemiyor. Can skldnda 3-5 gn bombalyor, Golan Tepeleri’ni igal ediyor, yoluna devam ediyor. Bu blgede gl bir Trkiye’nin varl srail’in uykularn karan bir durum. Onun iin Trkiye burada gl olmak zorundadr. Hem 85 milyon yurttamz iin hem sahip olduumuz kltrel medeniyet birikimi iin hem de bu blge halklarnn hepsinin selameti bakmndan Trkiye’nin gl olmas, yol gsterici olmas gerekiyor.” deerlendirmesinde bulundu.
“BUGN BLE BUNUN MMKN OLDUUNU DNYORUM”
Kurtulmu, yeni anayasa konusunda partilerin genel bakanlaryla grmeler gerekletirdiini anmsatt.
Hibir partiye, “Bu hazr metindir bunu onaylar msnz?” diyerek gitmediklerini aktaran Kurtulmu, u ifadeleri kulland:
“Bizim teklif ettiimiz ey; Trkiye’de artk 28’inci Dnem TBMM’de ada, demokrat, milli, Trkiye’nin ihtiyalarn karlayan, oulcu, demokrasi standartlarn ykselten daha zgrlk bir anayasaya ama sivil bir anayasaya mutlaka ihtiya var nk bu anayasa her ne kadar baz maddeleri deitirilmi olsa da maddelerin ierisinde 12 Eyll ruhu gizli olan bir metindir. Eer sivil siyaset bunu deitirme gcn kendinde buluyorsa buyurun her parti kendi teklifini getirsin. Bunun iin yine mekanizmalarmz makul bir ekilde kuralm.
Trkiye Byk Millet Meclisi’nde 400 oyu alacak bir anayasa deiikliini yapabiliriz. Ben bugn bile bunun mmkn olduunu dnyorum. Hatta biraz belki farkl gelecek ama bu parlamento aritmetiinin yeni bir anayasa yapmaya daha uygun olduu kanaatindeyim. Bu kadar ok partinin olduu, fikir alveriinin olduu, fikir teatisine msait bir ortam var, arada buluacamz bir nokta olur. Olursa, siyaset bu zaten. Siyaseti baz arkadalar sava alan gibi gryorlar, tam da yanllk buradadr. Siyaset sava alan deil mzakere alandr. Siyasetin yzde 50’si mcadeledir, yzde 50’si mzakeredir.”
Anayasa almalarnda farkl grlerdeki siyasi partilerin ortak grte buluabileceine iaret eden Kurtulmu, “Ancak ‘Terrsz Trkiye’ ile anayasa almalar birbirine kartrlmamal.” diye konutu.
CHP Genel Bakan zgr zel’in “ara seime gidilmesine” ynelik aklamasnn sorulmas zerine Kurtulmu, olmam bir konu hakknda deerlendirmede bulunmayacan ifade etti.
Erken seimin gerekleebilmesi iin hem saysal hem de siyasal durumun buna msait olmas gerektiini kaydeden Kurtulmu, “Trkiye’nin u anda siyasi olarak ana meselesi, ‘gl Trkiye’ hedefinde yoluna devam etmesi. Terrsz Trkiye’nin salanmasdr. Trkiye’nin bir numaral ncelii budur.” ifadelerini kulland.
“Liderler diplomasinin” d politikann nemli alanlarndan birisi olduunu anlatan Kurtulmu, “ok kr Trkiye’de Trkiye Cumhurbakan Sayn Erdoan ok gl bir liderlik ortaya koyuyor, zellikle uluslararas ilikilerde. Baz meselelerin ikili ya da ok tarafl meselelerin zm iin zemin hazrlyor.” dedi.
“HEDEFLERN GEREKLETREBLEN BR GENLK VAR”
Genlerden ok mitli olduunu belirten Kurtulmu, “mkanlar kendilerine verildii zaman hedeflerini gerekletirebilen bir genlik var. Trkiye’nin geleceinde inallah genlerimiz byk hedefleri nlerine koyarak, alarak, azimle, birlik ierisinde, beraberlik ierisinde, ‘elin olu ne yapabiliyorsa ben daha iyisini yapabilirim’ iradesiyle yoluna devam ederler.” eklinde konutu.
Etnik ve mezhep zerinden siyasi partilerin tanmlanmasnn doru olmadn kaydeden Kurtulmu, unlar syledi:
“Trkiye’de btn partilerin, ‘Trkiye partisi’ olmay hedef almas gerekiyor. Evet baz blgelerden daha ok oy alabilirler, o ayr bir ey ama sadece belli bir blgenin insannn ihtiya ve taleplerini deil, 85 milyonun ihtiya, talep ve beklentilerini karlayacak siyaset retmelerini doru buluyorum.”
Kurtulmu, Papa 14. Leo’nun znik’i ziyaret edeceine ynelik haberlerin sorulmas zerine, “Henz bildiim kadaryla netlemedi. Gelirse ho gelsin, sefa gelsin.” dedi.