Kent genelinde son haftalarda Kkekmece, Arnavutky, Sultangazi gibi ilelerin yer ald baz blgelerde ylan grlmesi tedirginlik yaratt.
stanbul niversitesi-Cerrahpaa Ormanclk Blm, Avclk ve Yaban Hayat Program retim Grevlisi Dr. Ergn Bacak, AA muhabirine, ylan grlen ilelerin ortak zelliinin krsala ve yeil alana yaknlk olduunu syledi.
“Soukkanl” olarak tanmlanan ylanlarn mays ve haziran aylarnda k uykusundan uyandklarn belirten Bacak, “u an haziran ay scaklklar gayet iyi, ar scak deil. Hayvanlar da yeni ktlar. reme alanlar, iftleecek diileri ya da besin aryorlar. O yzden de en ok aktif olduklar zamanlar. Temmuz ve austosta da grlebilecekler ama ar scaklar olduu zaman bazen dinlenirler. 35-40 derece scaklktan onlar da etkilendikleri iin birka gn dinleniyorlar. Daha souk alanlara geiyorlar. Ancak temmuz ay da byle haziran scaklnda giderse o ayda da aktiviteleri devam edecek.” ifadelerini kulland.
Ylandan korkan insanlarn tedirginlik yaamasnn doal olduunu syleyen Bacak, unlar kaydetti:
“stanbul’da sadece bir tr zehirli ylan var. Bu da burunlu engerek ya da boynuzlu engerek olarak bilinen Vipera ammodytes. O da ok byk olmayan, boyu bir metreyi bile bulmayan, genelde yarm metrelik boylarda, ok yava hareket eden bir ylan. nsanlar iin ldrc deil ama tbbi nem arz ediyor. Eer herhangi bir salk probleminiz varsa sizi ldrebilir ya da kk ocuklar ldrebiliyor. stanbul’daki ylanlarn ou su ylanlar. Zaten sulak alann kenarna giderseniz, piknie giderseniz o ylanlar grebilirsiniz. Onlar zararszdr. Yalnzca avclarndan korktuu iin kt koku salglar. Hazer ylan, esklap ylan gibi ylanlar farelerle mcadele eder ve zararszdr. Sar ylan vardr, boyu 2,5 metreyi bulur, olduka kaln bir ylandr ancak hibir zehri yoktur. Ev ylan zehirsizdir. Bunlarn hepsi stanbul’da grebileceiniz ylanlar ama en ok karlalan Hazer ylandr, genelde arabalarn ierisine giriyor.”
YILANLA KARILAANLARIN YAPMASI GEREKENLER
Dr. Bacak, ylanla karlaan vatandalarn gerek olmas durumunda itfaiyeyi, belediyeyi, Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrln arayabileceini belirterek, “Yetkililer ylan canl bir ekilde alrlar, baka bir alana gtrp uzaklatrrlar. Ylanlar ldrerek ekosisteme ok byk zarar veriyoruz. Ylanlar hastalk taycs olan hayvanlarla bedavadan mcadele ediyor, tarm rnlerimizi koruyor. Fare salgn olduu zaman iftiler milyonlarca lira kaybediyor. Ylanlar bunlarla mcadele ediyor. Organik, salkl beslenelim diyoruz ama tarma fayda salayan, ila atmamz engelleyen ylanlar ldryoruz. nce bilinlenmek, zehirli-zehirsiz ayrmna bakmadan hibir ylan ldrmemek lazm.” dedi.
BYK ARATIRMA HASTANELERNDE PANZEHR VAR
Zehirli ve zehirsiz ylanlar ayrt etmekteki ipularna da deinen Bacak, yle devam etti:
“Zehirsiz ylanlar daha gerginlerdir, hzl hareket edip, daha abuk saldrabilirler. Bir de hafif zehirli ylanlar vardr, onlar fare zehirler, insana zehir aktaramazlar. Olas zehirlenme annda en yakn tp kuruluuna gitmek lazm. zellikle byk aratrma hastanelerinde panzehirleri vardr. Zehirli ylanlar daha yava hareket ederler. Trkiye’deki zehirli ylanlarn gz bebekleri, kedilerin gz bebei gibi dikeydir. Zehirsizlerinki insan gzbebei gibi daha yuvarlaktr. Ylanlara kar olan toplumsal n yargy amak gerekir. Biyoeitlilii ve ekosistemi korumamz lazm, o yzden nce bir tanyalm, tandktan sonra korumaya alalm.”
“ZEHR AIZLA ALIP ATMAK EFSANEDR”
Ziraat Mhendisi mer Demir ise ylanlarn ehir iinde bu kadar grlmesinin nedeninin pandemide yaanan eve kapanma sreci olduunu, ylanlarn o dnem boluktan faydalanarak ehirlerdeki ufak yeilliklere kadar yerletiini syledi.
Demir, “ok dikkat etmek lazm. zellikle bahesi, ak arazisi olanlar, evlerinin nndeki tal, sarma, otluklar temizlemeleri lazm ki bunlar bu yerlerde kendilerini saklayabilirler. Saklanacak alanlar olmamas lazm. Yani evimizin, bahemizin nn olabildiince temiz tutmamz lazm.” eklinde konutu.
Hangi ylann zehirli, hangisinin zehirsiz olduunun hemen anlalamayacan dile getiren Demir, “Dolaysyla bamza bir srlma olay geldiinde acilen salk kurulularna bavurmalyz. Salk kuruluu bize gelene kadar srlan yeri biraz skp kann aktmaya almalyz. Bunun dnda bir ilem yaplmamaldr. Filmlerdeki gibi, zehri azla alp atmak efsanedir. Isrlan yeri azna alp dar atmaya kalkarsan, o zehirliyse sen de zehirlenirsin. Asla byle bir ie teebbs etmemeliyiz.” uyarsnda bulundu.
Demir, ylanlara kar nerilerini yle zetledi:
“Ylan evinize, banza girmi, sizi engelliyorsa onu imha edebilirsiniz ama illa ldreceiz diye bir aba sarf etmemize gerek yok. Orada da bir ekosistem var ama bize tehlike verecek bir durumdaysa da yapacak bir ey yok. Ylanlar biz hep ldrmeye kalkarsak farelerden geemeyiz, etraf fare dolar. Bize zarar vermedii srece ylan ldrmemeliyiz. Ak arazide, tarlada ylan ldrmenin bize faydas olmad gibi zarar vardr, oradaki sistemi bozuyoruz. Dolaysyla zaruret olmad zaman hayvanlar ldrmemeliyiz. Topraksz tarma yneldiimizde al, rpya, ota o kadar ihtiyacmz olmayacak, ylanlar da ehir ierisinde bu kadar grlmeyecektir.”